دلنبشته های تابناک من

فرض کنید که یک کارفرمای اروپایی یا امریکایی بخواهد انجام یک کار مهندسی را به پیمانکار یا مشاور واجد صلاحیت محول نماید.

او، به روال معمول، با توضیح شرح کار مورد نیاز، در بدو امر، تعیین قیمت و زمان را بر عهده کننده کار گذاشته و جای چانه زنی را برای خویشتن باز می گذارد.

بدین ترتیب است که وی، مثلا، جواب " یک میلیارد می گیریم و یکساله تحویل می دهیم" را دشت می کند.

کارفرما که در انجام کار تعجیل دارد "زودتر نمی شود؟" گفته و پاسخ " برای انجام 6 ماهه کار باید 2 میلیارد هزینه کنید" را می گیرد.

سوال "چرا؟"، که توسط کارفرما پرسیده می شود، جواب زیر را دارد:

" برای سریع جلو بردن کارها نمی توانیم فعالیت ها را بر اساس آزمون و خطا و دوباره کاری و چند باره کاری پیش ببریم و لذا باید از خدمات پرسنل کاربلد و کارکشته ای که پول خوب می گیرند استفاده نماییم.

از این گذشته؛ در عوض 8 ساعت باید 12 ساعت کار شود و علاوه بر همه این ها لازم و ضروری است از مدیریت یک مدیر پروژه قابل و توانا که زمان بندی کارها را خوب انجام می دهد و بین اعضای کننده کار ارتباط تیمی مطلوب فراهم می نماید بهره گیری خوبی به عمل آید"

اگر ماجرای یاد شده در ایران خودمان اتفاق بیفتد، کارفرما انتظار دارد هزینه انجام کار شش ماهه را تا نیم میلیارد پایین بیاورد، چرا که با یک تناسب گیری ساده می توان فهمید کاری که شش ماه زمان برده به اندازه نصف فعالیتی که یکساله تمام می شود ارزش دارد!

طرز تفکر یاد شده، طی سالیان پیشین، به پروژه های عمرانی کشور ضربات سهمگین و صدمات مهلکی وارد ساخته و باعث شده ارزش و اهمیت خدمات مشاوره و پیمانکاری تقریبا هیچ شود.

یادش به خیر!

زمانی که کارم را در مهندسین مشاور ری آب آغاز کردم محال بود قبول کنیم که فاز یک یک پروژه آبی یا فاضلابی را در مدت کمتر از یکسال انجام دهیم و این در حالی است که این روزها بستن قراردادهای 3 ماهه و 4 ماهه برای انجام مرحله نخست پروژه های اینچنینی امری کاملا عادی برای مهندسین مشاور محسوب می شود.

جالب این است که حق الزحمه انجام خدمات مشاوره به همان نسبت افت کرده و قراردادهای 3 ماهه و 4 ماهه فعلی، به قیمت روز، به اندازه یک سوم تا یک چهارم پروژه های مشابه سال های دور هم قدر و قیمت ندارند.

شاید بعضی ها با فکر کردن به "ماشین و رایانه و نرم افزارهای آن انجام کارها را سریعتر، دقیق تر و صحیح تر می سازند" به کارفرماها حق دهند که انتظار داشته باشند زمان تحویل به میزان قابل ملاحظه پایین بیاید.

در دستی این سخن شکی نیست؛ اما آیا نباید آن هایی که به "زمان انجام کار پایین می آید" حکم می دهند، در این باب هم اندیشه نمایند که تامین ماشین آلات و رایانه ها و نرم افزارهای پیشرفته و کار راه انداز کلی هزینه دارد و بهره گیری از متخصصینی که کار با وسایل و تجهیزات و فناوری های مدرن و پیشرفته و رایانه و نرم افزارهای آن را خوب بلد هستند خرج حسابی روی دست شرکت های مشاور و پیمانکار می گذارند؟

می گویند مرد تهرانی که شنیده بود حمامی های قم 1 ریال بابت استحمام می گیرند و حمامی های تهران 2 ریال بابت این امر مطالبه می کنند جهت استحمام هفتگی به قم رفته و بعد از حمام گرفتن به پایتخت بر می گشت.

وقتی از او پرسیدند که در محاسبات، " هزینه رفت و برگشت مسیر تهران قم را هم آورده ای؟" جواب داد: "این ماجرا کلا فرق دارد!"