دلنبشته های تابناک من

دلایل متعددی می توانند ردیف شده و چرایی و چگونگی احتمالی مسموم شدن دانشجویان دانشگاه علم و صنعت را توضیح دهد. از میان این دلایل می توان به نداشتن کارت بهداشت پرسنل شاغل در امر تهیه و توزیع غذا یا عدم مراعات بهداشت فردی توسط ایشان، شرایط نامناسب نگهداری مواد غذایی، دمای نامناسب پخت و برخی چیزهای دیگر اشاره کرد.

درست است که تا عدم اتمام تحقیقات لازم نمی توان انگشت اتهام را به سوی کسی دراز کرده و وی را مقصر قلمداد نمود، اما از آنجا که پیشامد نافرخنده روی داده برای دانشجویان دانشگاه علم و صنعت ممکن است برای جاهای دیگری که دست اندرکار تهیه و توزیع غذا برای شمار قابل توجهی از اقشار جامعه هستند هم اتفاق بیفتد، جای آن دارد که برخی از الزامات بهداشتی اماکن مورد اشاره با دیدی "وسیعتر" و "ویژه تر" مورد توجه قرار گیرد:

الف- کارت بهداشت- پرسنل دست اندرکار تهیه و توزیع غذا باید دارای کارت بهداشت معتبر باشند تا ثابت شود فاقد بیماری های منتقله  از طریق غذا یا مواد و وسایل مرتبط با غذا می باشند.

امروزه بسیاری از شاغلین مراکز تهیه و توزیع غذا فاقد کارت بهداشتی معتبر هستند، زیرا تهیه چنین مدرکی در عوض اینکه وظیفه ایشان تلقی شود در شرح وظایف کارفرما آمده است.

این موضوع باعث شده است که کارفرمایان در جهت کاهش هزینه های ضروری، چند روزی( شاید هم چند ماهی!؟) دست نگاه داشته و به پرسنل دست اندرکار تهیه و توزیع غذا اجازه فعالیتی که نشانه چند مرده خلاج بودن آن ها است بدهند. بدیهی است که این چنین کارفرمایانی فقط پس از رضایت از مستخدم و جور شدن معامله "کارت بهداشت هم برایش می گیریم" خواهند گفت.

جدا از این موضوع، بسیاری از افراد شاغل در مراکز تهیه و توزیع غذا ترجیح می دهند دست به کار تهیه کارت بهداشت های تقلبی شده و بی انجام آزمایش، فاقد بیماری های منتقله از طریق غذا یا وسایل و مواد مرتبط با غذا، تشخیص داده شوند!

ب- گواهی آموزش بهداشت اصناف- آموزش بهداشت اصناف کاری با بیمار بودن یا نبودن افراد دست اندرکار تهیه و توزیع غذا نداشته و بیشتر متمایل این است که به آموزش رفتارهایی که مانع از بروز بیماری( یعنی بیمار گشتن) پرسنل و مشتری ها می شود، بپردازد( بیش از گذشته نگری، نگاهی آینده نگرانه دارد)

متاسفانه، دلایل مطروحه در مورد نداشتن کارت بهداشت در مورد عدم تهیه گواهی آموزش بهداشت نیز حکمفرما است. در واقع، از آنجا که هزینه تامین این گواهی نامه نیز دست کارفرما را می بوسد، وی ترجیح می دهد مجددا از صرف هزینه های زائد و بی مورد طفره رفته و فقط وقتی خیال خود را تخت "ماندنی" بودن پرسنل به کار گرفته شده می بیند، آماده اعزام ایشان به مراکز دارای مجوز صدور گواهی نامه آموزش بهداشت اصناف گردد.

مشکل تهیه گواهی نامه های تقلبی آموزش بهداشت اصناف نیز توفیر چندانی با آنچه در مورد کارت بهداشت بین گردید ندارد و شاید مهمترین تفاوت در اینکه گواهی نامه های جعلی آموزش بهداشت اصناف ناشیانه تر درست می شوند، باشد!

ج- ورود افراد متفرقه – کسادی بازار و جور در نیامدن دخل و خرج مراکزی که با تهیه و توزیع غذا سر و کار دارند باعث شده که این مراکز به "تعداد" نیرو استخدام نموده و در هنگامی که با مرخصی های ساعتی یا روزانه پرسنل خود مواجه می گردند، با عدم بهره گیری از پرسنل رزرو، مشکل خود را با کمک گرفتن از افراد غیر اینکاره ای که دو دقیقه بیشتر در محل حضور ندارند حل و فصل نمایند.

خوشمزه اینجاسآت که زیاد پیش می آید که بازرسین بهداشت و ممیزین بهداشتی بیش از پرسنل دائمی از سعادت دیدار و آفتخار آشنایی آن هایی که دو دقیقه بیشتر در محل کار حضور ندارند مشعوف شده و وجد و سروری مثال زدنی را تجربه نمایند.

د- ایجاد باورهای بهداشتی- کسی منکر زحمات مراکز بهداشت اصناف نیست، اما ناگفته پیداست که آموزش تنها کافی نبوده و آگر آموزش گیرنده باور نداشته باشد که تئوری های آموخته شده در سر کلاس فقط به درد دادن امتحان و نمره گرفتن نمی خورد، نسبت به عملی نمودن آن ها اقدامات بایسته و شایسته را صورت نخواهد داد.

درست است که از مراکز آموزش بهداشت نمی توان انتظار داشت که سر کلاس، میکروسکوپ آورده و با ایجاد شرایط نامناسب نگهداری مواد غذایی به آموزش گیرندگان نشان دهند که میکروب در شرایط نامناسب نگهداری مواد غذایی بهتر و بیشتر رشد خواهد نمود، اما واقعا چه ایرادی دارد که شاگرد زرنگ های این مراکز آموزشی به آزمایشگاه های تحقیقاتی و پژوهشی دانشکده های بهداشت گسیل شده و "خودم با چشم خودم دیدم ......" ، روانه گوش های هم صنفی های اعزامی گردد.

از این گذشته، اینچنین افرادی خوشحال خواهند شد که از مشاهدات خویش عکس و فیلم تهیه کرده و با اشتراک گذاری آن ها در شبکه های اجتماعی، گامی کوچک در جهت ممانعت از مسمومیت دانشجویان و دیگر مشتریان مراکز تهیه و توزیع غذا بردارند.

ه- ایجاد  عادات بهداشتی- با انجام یک باره یک کار خوب بهداشتی نمی توان بر این گمان باطل که آن کار مدام تکرار می شود فرو رفت.

در این باره گفته شده که فقط وقتی کاری بصورت مداوم در مدت 21 روز انجام شود بصورت عادت در آمده و "ترک نشدنی" تشخیص داده می شود.

نگارنده بدرستی از اینکه این گفته صحت دارد یا خدای ناکرده با زمان از تخم در آمدن جوجه اشتباه شده است اطلاع ندارد. با این حال او خوب می داند که کارفرمایان برای در پیش گرفتن عادات خوب بهداشتی پرسنل تحت امر باید مایه حسابی گذاشته و با اقدامات تنبیهی و تشویقی کسانی که به عادات خوب و بد بهداشتی بهای لازم را می دهند کاری کند که تمامی این عادات در حافظه تاریخی محل کار ثبت و ضبط گردند.

در این باب می توان با بهره گیری از امتحان های ساده، سره را از ناسره تشخیص داده و متوجه اینکه کدامین پرسنل از بوته آزمون سربلند بیرون می آیند گردید.

به عنوان مثال، متصدی می تواند یک ظرف خالی از مایع دستشویی را در سرویس بهداشتی قرار داده و منتظر شنیدن صدای اعتراضی "زودتر پرش کنید" گردد.

اگر صدای اعتراض بلند نشده و پرسنل خود را یک جورهایی با شرایط حال و مایع دستشویی غیر موجود وفق دهند!، متصدی باید جدا نگران اوضاع و احوال پرسنل تحت امر بوده و به حال زار مشتریانی که قرار است از خدمات آن ها بهره مند شوند گریه درست و حسابی بکند!